Geviş getiren hayvanların yediği yemlerin sindirildiği en önemli organlarından birisi işkembeleridir. Hayvanların yedikleri yemler, işkembenin doğal ortamında yer alan milyarlarca sayıdaki mikroorganizmalar tarafından sindirilirler. Yemlerin yapısında yer alan değişik besin maddeleri değişik mikroorganizma grupları tarafından hayvanın yararlanabileceği maddelere çevrilirler. İşkembedeki mikrobiyal sindirimin düzenli çalışabilmesi için asitliğin belirli sınırlar içinde seyretmesi gereklidir. Yüksek verimli süt ineklerinde veya besi hayvanlarının son besi döneminde gerekli enerjinin karşılanabilmesi için rasyonlarına katılan tahıl miktarını artırmak gerekli olmaktadır. Böyle bir durumda ise tahıllarda yer alan fazla nişasta miktarı işkembede asitliğin yükselmesine ve hayvanın sağlığının bozulmasına yol açmaktadır. Bu tür bir bozukluğun önlenmesinde en etkili yöntem hayvanın yemine canlı maya katılmasıdır.
Yemlere yapılan canlı maya katkısı, işkembedeki mikroorganizmaların çalışmasını destekleyerek işkembenin asitliğini elverişli hale getirir ve hayvanın yemden yararlanmasını artırarak bir takım sindirim bozukluklarının önüne geçmeyi sağlar.
Günümüzde yüksek verimli hayvanların enerji ihtiyaçlarını karşılamak için, nişastaca zengin tahılların (mısır, buğday, arpa gibi) bulunduğu yemler fazlaca yedirilmektedir. Bu durumda işkembenin doğal dengesi bozulabilmekte ve başta asidoz (şişkinlik) olmak üzere bazı beslenme hastalıkları görülebilmektedir. Bu olumsuz etkiler sonucunda da hayvanlarda yemden yararlanamama ve verim düşüklükleri olabilmektedir. Hayvanlarda bu tip bozuklukların oluşmasını engellemek ve sağlıklı verim elde etmek için canlı mayanın yemlere katılması gerekmektedir.
Mayalar da bir çeşit canlı mikroorganizma olup, işkembeye geldiklerinde, asitliğe neden olan mikroorganizmaların ürettiği laktik asiti yok eden mikroorganizmalara yardımcı olurlar. İşkembede ortaya çıkan oksijeni harcayarak oksijensiz bir ortam isteyen bir çok mikroorganizmanın çalışmasını kolaylaştırırlar. Bu yolla asidoz sorunu oluşmaya başlamadan önlenmiş olur.
Canlı Mayanın Faydaları
· İşkembenin asitliğinin dengelenmesini sağlar, doğal ortamını korur,
· Yemlerin daha iyi sindirilmesini sağlar ve yemden yararlanmayı artırır,
· İşkembedeki şişkinlik (gaz) gibi sindirim problemlerini azaltır,
· İştahı açar ve yem tüketimini artırır,
· Geviş getirmeyi geliştirir,
· Sütteki somatik hücre sayısını düşürür. Süt verimini artırır ve süt kalitesini iyileştirir.
· Besi hayvanlarında daha iyi canlı ağırlık artışı sağlar,
· Ketozisten korunmaya yardımcı olur,
· İşkembede metan oluşumu ile ortaya çıkan kayıpları %25’e varan oranlarda azaltır,
· Vücut kondisyonunu düzenler,
· Rasyon değişikliği yapılan dönemlerde, geçişlere daha kolay uyum sağlanmasına yardımcı olur,
· Ayak hastalıkları ve topallıkların görülme sıklığını azaltır,
· Buzağı, kuzu ve oğlaklarda, işkembenin erken gelişimini sağlayarak sağlıklı gelişim ve hızlı büyümeye yardımcı olur. Yavrularda sık rastlanan ishal gibi sindirim problemlerinin görülme sıklığını azaltır.
-
Isı stresi altındaki ineklerin süt verimini ve kalitesini arttırır.