14.03.2013
870
Bazı mantar çeşitleri tarafından üretilen, tarımsal ürünlere zarar veren, insan ve hayvanlar için zehirli etkisi olan maddelere mikotoksin denir. Hayvansal yemlerin üretiminde çok büyük zararlara yol açan mikotoksinlerin en çok bilinenleri Aspergillus, Penicillium ve Fusarium cinsi mantarlar tarafından üretilenlerdir. Aflatoksin, vomitoksin, okratoksin, zearalenone, fumonisin ve T-2, toksik etkileri ve yaygınlıkları en fazla olan mikotoksinler olup, tane yemlerde olduğu kadar kaba yemlerde de hasat zamanından önce veya sonra çeşitli çevresel koşullarda oluşmaktadırlar. Mikotoksinler yemlerin kalitesini olumsuz yönde etkilerler ve hayvanlar tarafından tüketilen küflü yemler zehirlenmelere yol açarak ciddi sağlık sorunlarına ve verim düşüklüklere neden olur. Küf mantarlarından salgılanan bu zehirli maddelerin hayvanlarda meydana getirdiği zararlı etkiler, tüketilen mikotoksinin miktarına, oluşan toksin oranına, mikotoksinlere maruz kalınan süreye ve hayvanın hassasiyetine göre değişmektedir.
Mikotoksinlerin Hayvanlara Olan Zararlı Etkileri:
-
Küflerin oluşturduğu mikotoksinler, değişik kimyasal yapılarına bağlı olarak bir çok farklı etkiye neden olurlar. Bağışıklık sistemini baskılamak, sinir sistemi, karaciğer ve böbrekler üzerine toksik etki yaratmak, yavru atmalara sebep olmanın yanı sıra kanserojenik ve mutajenik etkileri de söz konusudur.
-
Yemlerde küflerin varlığında hayvanların yem tüketimini azalır. Böylece hayvanların performansları ve verimleri (et-süt-yumurta) düşer.
-
Fertilite olumsuz etkilenir ve döl veriminde azalma meydana gelir. Yavru atma veya döl tutmama sorunları yaşanır.
-
Mikotoksikozis sonucunda hayvanlarda ölüm riski artar.
-
Mikotoksinler süt, et, yumurta gibi hayvansal ürünlerde zehirli kalıntılar bırakırlar. Bu durum insan sağlığı için tehlike oluşturmaktadır.