Dünya gittikçe organik tarıma, iyi tarım uygulamalarına hatta sideral takvim uygulamaları ile biyodinamik tarım uygulamalarına yöneldi. Sonuçta zararın neresinden dönülse kardır.İnsan sağlığının ve gıda güvenliğinin önemi ile birlikte, insanlar organik ürünlere daha fazla ilgi göstermeye başladılar doğal olarak...
Aslında bizim de çiftçimiz açısından iyi gelişmeler olabilir. Şayet iyi tarım, organik tarım gibi ürünlere katma değer katan uygulamaları benimserler ise daha iyi para kazanabilir ve girdileri azaltarak karlılığı arttırabilirler. Bunun dışında ekosistem döngüsüne de katkı sağlamış olurlar.
Gelelim, biyolojik mücadelenin olmazsa olmazları, organik tarımın baş rol oyuncuları, faydalı böceklere; bırakın ilaçlama işini onlar yapsın.
Kimlermiş tanıyalım:
Tarımda biliyoruz ki, baş belalarımızdan biri yaprak bitleridir. Bunlara karşı halk arasında uğur böceği, uç uç böceği diye tanınan şirin böcekler aslanda monofag bir yaprak biti avcısıdır. Bu böceğin larvaları da aynı şekilde afitler ile beslenirler. Yavrusunun görüntüsü timsah gibidir, yaprak bitlerinin bolca bulunduğu yere yumurta bırakırlar ve çıkan timsah gibi yavrular bunları oburca yerler.
Ancak bu şirin ve obur savaşçıların düşmanları vardır. Kimler mi? Karıncalar...
Karıncalar yaprak bitlerinden oluşturdukları balsıra tarlasını koruyan askerlerdir ve bu maddeyi afiyetle mideye indirdikleri gibi, doğal düşmanları ittire kaktıra buralardan uzaklaştırırlar, o yüzden ilk önce karıncaları bahçeden uzaklaştırmalısınız. Hatta, yaprak biti nüfusu bir yaprakta çok fazla ise bazı bitleri taşıyıp başka yapraklara bulaştırırlar. Diğer yapraklar üzerinde bit tarlaları oluştururlar.
Bir diğer yaprak biti avcısı ise Orius'tur. Oriuslar aslında polifag böceklerdir. Yani pek çok böceği yiyebilirler. Ancak en önemli besin kaynakları yaprak bitleridir.
Yine hepimizin tanıdığı ancak ismini bilmediği bir böcek, Chrysopa carnea. Bunlar uzunumsu ve saydam yeşil kanatları olan çok sık gördüğümüz canlılardır. Bu böceklerin larvaları polifag predatördür.
Ve fazla kimsenin bilmediği (çünkü çok küçükler) kırmızı örümcek predatörü Phytoseiulus persimilis. Bu canlı bir böcek değil, örümcektir. Bunlar tarımda zararı büyük olan kırmızı örümcekleri yiyerek besleniyorlar.
Zararlı böcekleri yiyerek beslenen bu sevimli düşmanlara predatör diyoruz. Bir de parazitoitler var, bunlar da zararlı böcekleri ve onların yumurtalarını parezitleyen canlılardır.
En önemlileri şöyle;
Aphidius colemani. arılar ile aynı familyadadır. Yaprak bitlerinin içine, iğne şeklinde yumurta koyma organları ile yumurta koyarlar. İçindeki parazitoit gelişirken yaprak biti yavaş yavaş ölür. ve kahverengi bir mumya oluşturur. Bunlar çoğunluktayken ilaç atmanız halinde maalesef ki doğal düşmanları da öldürürüz. Kesinlikle ilaçlama yapmıyoruz.
Bir diğer parazitoit ise Encarsia formosa'dır. Müthiş bir beyaz sinek parazitoitidir. Beyaz sineklerin larva ve pupa dönemlerinde yumurtalarını bırakırlar.
DİĞER ORGANİK UYGULAMALAR
Arap Sabunu: Yaprak Bitlerine karşı etkilidir. Etki süresi kısadır.
Parafin Yağları: Zararlıların yumurtalarına karşı kullanılmaktadır.
Kaya Unu: Toz halinde verilmekte ve böceklerin solunum sistemlerine zarar verilmektedir.
Mineral Yağlar: Bazı yağlara organik tarımda sınırlı düzeyde izin verilmektedir.
Bacillus thuringiensis: Biyolojik mücadelede en fazla kullanılan bakteridir. Böcek yumurtalarına uygulanmaktadır.
ORGANİK TARIMDA BİTKİ KORUMA YÖNTEMLERİ
Zararlılara Karşı Kullanılan Preparatlar
1. Crysanthemum cinerariaefolium'dan elde edilmiş preparatlar; ısırıcı ve emici böcekler için kullanılırlar.
2. Derris elliptica'dan elde edilen preparatlar; içerdikleri Rotenon maddesi ile temas zehirlidir.
3. Ouassia amara'dan elde edilmiş preparatlar; Unlu Bitlere ve Testereli Arılara karşı etkilidir.
4. Ryania speciosa'dan elde edilmiş preparatlar; içerdikleri Ryanodin adlı alkoloid, Lepidoptera larvalarına temas ve mide zehiri olarak selektif etkilidir.
5. Kieselgur; Kisealg'lerden elde edilen bu madde alg kireci adı altında Patates Mildiyösü'ne veya Patates Böceği'ne karşı kullanılır. Etkisi, su çekme veya böceklerin solunum sistemini tıkamasına dayanır. Belirli koşullarda bitkiyi kuvvetlendirici olarak da etki edebilir.
6. Kaya Unu; çeşitli zararlı böceklere karşı solunum sistemini (trakeleri) kapayıcı toz olarak kullanılır. İçerdiği Silisyum nedeniyle Kieslegur gibi bitkiyi kuvvetlendirici olarak da yararlı olabilir.
7. Metaldehit; sentetik bir Molluskisit olan bu maddeden elde edilen preparatlar, tuzaklarda repellent olarak kullanılır. Esas kullanım alanları ise Sümüklü Böceklerdir. Temas ve mide zehiri olan bu maddenin yönetmelikteki yeri tartışmalıdır.
8. Potasyum Sabunu (Arap Sabunu); meyve ağaçları ve sebzelerde Yaprak Bitlerine karşı kullanılan bu sıvı sabunun başarısı populasyon yoğunluğuna göre değişmektedir. Etki süresi çoğunlukla kısadır.
9. Feromon preparatları; dişi böceklerin erkekleri cezbetmek için kullandıkları feromonlar kısmen sentetik olarak üretilmekte ve özel tuzaklarda Elma İç Kurdu, Salkım Güvesi gibi zararlılara populasyonun kontrolünü sağlamaktadır.