Türkiye ’de 2009 yılından bu yana uygulanan Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) kanunu, bu konuda en büyük üretici durumunda olan ABD’deki üreticileri de harekete geçirdi. ABD ’de faaliyet gösteren Birleşik Soya Fasulyesi Kurulu ve Amerikan Soya Fasulyesi Birliği, ingiliz araştırmacı Graham Brookes’a, Türkiye ’de düzenlemelerle ilgili rapor hazırlattı.
Raporunda Türkiye ’nin mevzuatının şeffaflık ve bilimsellikten uzak olduğunu belirten Brookes, Radikal’e yaptığı açıklamada “Son 2 yılda GDO yasakları yüzünden 1 milyar dolar kaybettiniz. Bundan sonra ise her yıl 1 milyar dolar kaybedeceksiniz” diye konuştu.
Radikal’de yer alan habere göre, Brookes, “ Türkiye ’de biyogüvenlik kanunu ve uygulama yönetmeliklerinin ülkedeki ithalatçı ve kullanıcı sektörler üzerinde etkileri” adını taşıyan raporunu Tarım Bakanlığı bürokrasisine de anlattı.
68 FİRMA İLE GÖRÜŞÜLDÜ
Radikal’e raporu ile ilgili açıklamalarda bulunan Brookes, sözlerine kendini tanıtarak başladı. Kanun ve düzenlemelerin ekonomik yansımalarını değerlendirme konusunda uzman olduğunu belirten Brookes, dünya genelinde birçok ülke ve AB için benzeri araştırmaları yaptığını belirtti.
Brookes, Türkiye ’deki GDO mevzuatını Amerikan Soya Üreticilerinin talebi ile araştırdığını belirtti. Araştırma için Türkiye ’deki mülakat ve yerel verilerin toplanması işini Sabancı Üniversitesi’nden Profesör Selim Çetiner ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden Profesör Alper Güzel üstlendi. Brookes, gıda ve yem sektöründe faaliyet gösteren 68 önemli firmayla görüşmeler yapıldığını ve çalışmanın böylece ortaya çıktığını açıkladı.
BÖYLE BİR ETKİ DÜNYADA YOK
Araştırmaya göre, firmaların Türkiye ’deki GDO mevzuatından memnun olmadığını söyleyen Brookes, “Ancak bu rapor GDO taraftarı veya aleyhtarı değildir. Sadece kanunun etkilerini ekonomik anlamda ölçmek için yapılmış bir çalışmadır” diye konuştu. Brookes, “GDO yasasının ekonomik etkisi nedir” sorusuna ise “2 yıllık süreç için 1 milyar dolarlık kayıp” yanıtını verdi.
“Önümüzdeki 3-4 yıllık süreçte en az 30 yeni GDO çeşidinin dünya çapında kullanılabileceğini” belirten Brookes, “Eğer Türkiye GDO’lara izin verme sürecini hızlandırmazsa maliyet daha da artar. O zaman her yıl için ortalama 1 milyar dolarlık bir kayıp söz konusu olur” dedi. Türkiye ’nin düzenlemesi nedeniyle tüketicilerin de etkilendiği görüşünü savunan Brookes, “ Türkiye ’deki gıda fiyatlarının son 2 yılda arttığına eminim. Tabii ki bu artışların tamamı GDO’dan kaynaklanmadı” diye konuştu.
Önümüzdeki dönemde etkilenecek sektörleri anlatırken, kanatlı sektörü örneğini veren Brookes, “Mesela Brezilya’dakiler çok daha makul fiyatlarla satış yapacak. Rekabet gücünüz birçok sektörde azalacak” ifadelerini kullandı.
Haber Yurdum